Glas veel circulairder dan gedacht

“Glas is 100% circulair”, betoogt secretaris Cor Wittekoek van de Vakgroep GLAS van Bouwend Nederland. Daarmee weerspreekt de glasexpert de conclusie naar aanleiding van een EIB-rapport dat het laagwaardige hergebruik van glas niet duurzaam is.

Onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), Metabolic en SGS Research wees onlangs uit dat de doelstellingen voor circulariteit in de bouw onder de huidige omstandigheden onhaalbaar zijn. In de radio-uitzending van BNR Bouwmeesters van 3 februari gebruikte hoogleraar Elphi Nelissen daarop vlakglas of vensterglas als voorbeeld van een materiaal dat niet hoogwaardig kan worden hergebruikt. Alleen laagwaardig hergebruik is mogelijk, door het glas fijn te malen en om te smelten, aldus de hoogleraar Building Sustainability aan de TU/Eindhoven en voorzitter van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie, en dat kost energie en is dus niet bijster duurzaam. “Dat stak ons,” verzekert Wittekoek namens de Vakgroep GLAS. “Met die conclusie wordt voorbijgegaan aan het glas-recyclesysteem in Nederland, dat het hoogwaardigst van Europa is en misschien wel van de wereld.” Niels Schreuder, Public Affairs directeur van glasspecialist AGC merkt op dat hoogwaardig hergebruik verder gaat dan het productieprocus: “Inderdaad kost glas omsmelten energie en is daarbij uitstoot van CO2, maar dat compenseer je al snel door de inzet van dat hoogwaardige glas. Dat blijkt ook uit onderzoek van TNO.”

Wittekoek kan die lof onderbouwen. Van de 100.000 ton vlakglasafval die vorig jaar in Nederland vrijkwam bij sloop en renovatie van gebouwen, kon dankzij het landelijk dekkende inzamelingssysteem dat in 2002 is ingevoerd 82% worden hergebruikt. “En dat, anders dan bij bijvoorbeeld batterijen, auto’s en elektronische apparatuur, op vrijwillige basis,” legt Wittekoek uit. “Onder het motto ‘Samen maken we glas oneindig’, wordt de inzameling en recyling in goede banen geleid door de Stichting Vlakglasrecycling Nederland. In de praktijk kan 99,9% van het ingezamelde vlakglas worden hergebruikt.

Eindeloos omsmelten

Het ingezamelde vlakglas wordt fijngemalen en omgesmolten tot nieuw vlakglas dat aan de meest recente isolatienormen voldoet, tot holglas of tot glaswol. Wittekoek: “Onderzoek van TNO heeft uitgewezen dat het energetisch niet uitmaakt hoe je het hergebruikt. Op zich is dat niet verwonderlijk, want in alle gevallen is en blijft zand het basismateriaal.” Volgens de vakgroep-secretaris legde Nelissen in de uitzending teveel de nadruk op het vermeende laagwaardige hergebruik van glas. “Terwijl glas in feite 100% circulair is, als enige bouwmateriaal. Je kunt het eindeloos blijven omsmelten, zonder kwaliteit- en volumeverlies.”
In de wetenschap dat er jaarlijks circa 250.000 ton vlakglas nodig is, bijvoorbeeld voor nieuwe woningen, blijft zandwinning voor de productie van nieuw glas volgens Wittekoek nodig.” Schreuder wijst er op dat de branche ook innoveert: “Zo maken wij nu vacuümglas. Dat glas is een ultra dunne dubbele beglazing, net zo dun als enkelglas, maar met een isolatiewaarde van tripleglas. Dat is ideaal voor renovaties, want dat hoogwaardige glas past in bestaande sponningen.”

Jaarlijks 9,3 miljoen CO2-besparing

Ook in andere opzichten is recycling duurzamer, benadrukt Wittekoek. “Hergebruik van één kilo glasscherven levert een besparing van 1,2 kilo aan primaire grondstoffen op. Het versmelten van glasscherven tot nieuw vlakglas bespaart bovendien energie in het productieproces en beperkt de uitstoot van rookgassen zoals CO2. Wat heet: dankzij de recycling van bijna 82.000 ton vlakglas, is vorig jaar 9.300.554 kg CO2 minder uitgestoten.”